Д/з

Домашнее задание:

1. Найдите относительные прилагательные, перешедшие в качественные:

Воздушный путь, воздушная среда, воздушный шар, воздушный пирог. 2. Душевная тревога, душевная боль, душевный человек. 3. Деревянный мост, деревянный пол, деревянный башмак, деревянное лицо. 4. Лисий мех, лисья шуба, лисьи повадки.

2.Подберите антонимы к прилагательным.

а) О б р а з е ц: холодная погода – тёплая погода.

1) горячий чай – холодний чай

2) хороший фильм – плохой филм

3) интересная книга – неинтересная книга

4) длинное пальто – кароткое пальто

5) старая вещь – новая вещь

6) старый человек – молодой человек

7) тёмная комната – светлая комната

8) тонкая нить – толстая нить

9) смешной случай – грустной случай

10) холодная вода–теплая вода

11) горький напиток-сладкий напиток

12) маленький город – болшой город

13) трудное упражнение – легкое упражнение

14) лёгкий портфель – тяжелый портфель

15) старшая сестра – младшая сестра

16) низкий дом – высокий дом 

17) толстый словарь – тонкий словарь

18) сладкая ягода– горькая

3. Подобрать синонимы к прилагательным:

Железная-крепкий воля, золотые-умелие руки, ледяной взгляд, свинцовые облака, открытый характер, золотое сердце, серебряный голос.

4. Притяжательные прилагательные отвечают на вопросы:

• чей?
• чья?
• чьё?
• чьи?

• хвост лисы – лисий хвост
• яйцо куры – куриное яйцо
• берлога медведя – медвежья берлога
• перья птицы – птичьи перья

Составить предложения с данными словосочетаниями.

Лисий хвост очень мягкий.
Куриное яйцо очень вкусное.
Берлога медведя очень болшая.
Птичьи перья очень разнацветние.

Միջազգային հաղորդակցության ուղիները

Դասի հղումը

1. Ի՞նչ դեր ունի տրնասպորտը համաշխարհային տնտեսության գործում:

Տրանսպորտն ամենակարևոր բանն է ցանկացած վայրում։

1. Տնտեսության զարգացման ներկա փուլում տրանսպորտի, որ տեսակն է ամենաարագը զարգանում: Պատասխանը հիմնավորել՚: 

Իմ կարծիքով հիմա ավելի շատ պետք է գալիս բեռնատար և մարդատար մեքենաներ։

1. Նշել հետևյալ ջրային ավազանների ամենախոշոր նավահանգիստները.

Ճապոնական ծոց, Միջերկրական ծով, Հյուսիսային ծոց, Կարիբյան ծով,Պարսից ծոց, Մեքիսկական ծոց, Բալթիկ ծով: 

Հզոր շարժում

Այս շարժման ընթացքում ես տեսել եմ հայրենասեր մարդկանց, ովքեր միասին են և կանեն ամեն ինչ, որ սուտը, անարդարությունը պարտվեն։ Ես չէի պատկերացնում, որ հայ ժողովուրդը այսքան միասնական է։ Այս միտքը շատ նման է այս շարժմանը․ «Գյուղ կանգնի, գերան կկոտրի»։ Ամբողջ հայերը միացան և արեցին իրենց ուզածը։ Ամենաշատը ինձ դուր չեկավ ոստիկանների վերաբերմունքը։ Բայց նրանք էլ երևի չէին կարողանում անել դա, բայց ստիպված էին, որովհետև կզրկվեին իրենց աշխատանքից։ Դրա համար Նիկոլ Փաշինյանն ասում էր, որ ոստիկաններին ոչ մի վատ բան չանեն, որովհետև նրանք մեզ նման մարդիկ են, որոնց ստիպում են այդպիսի բաներ անել։ Ես կարծում եմ, որ մեր պատմության մեջ այսպիսի ուժեղ շարժում չի եղել, որը հասնի իր ուզածին։ Կեցցե՛ հայը, որ հաղթեց անարդարությանը։

Խնդիրներ

1. Թիվը 3-ի և 6-ի բաժանելիս ստացված մնացորդների գումարը հավասար է 7-ի: Գտի՛ր այդ մնացորդների արտադրյալը:

2+5=7

2*5=10

1. Տիգրանի ժամացույցը ետ է մնում 10 րոպեով, սակայն նա կարծում է, թե իր ժամացույցը առաջ է ընկնում 5 րոպեով: Լևոնի ժամացույցը առաջ է ընկնում 5 րոպեով, սակայն նա կարծում է, թե իր ժամացույցը ետ է մնում 10 րոպեով: Նրանք միաժամանակ նայում են իրենց ժամացույցներին: Տիգրանը կարծում է, թե այդ պահին ժամը 12:00- ն է: Ժամը քանի՞սն է այդ պահին՝ Լևոնի կարծիքով:
   

12:30

1. Գնացքն ունի հինգ վագոն, որոնցից յուրաքանչյուրում կա առնվազն մեկ ուղևոր: Երկու ուղևոր հարևան են, եթե նույն վագոնում են կամ երկու հարևան վագոններում: Յուրաքանչյուր ուղևոր ունի կա՛մ ուղիղ հինգ, կա՛մ ուղիղ տասը հարևան: Քանի՞ ուղևոր կա գնացքում:

1. 12 մարդ խանութից 12 հաց գնեց, ընդ որում, յուրաքանչյուր տղամարդ գնեց 2 հաց, յուրաքանչյուր կին՝ կես հաց, իսկ յուրաքանչյուր երեխա՝ մեկ քառորդ հաց: Քանի՞ տղամարդ, քանի՞ կին և քանի՞ երեխա հաց գնեց:

5 տղամարդ

1 կին

6 երեխա

1. Երբ Սոնան 7 տարեկան էր, նրա մայրը 31 տարեկան էր: Հիմա Սոնան իր մայրիկից փոքր է 3 անգամ: Քանի՞ տարեկան է Սոնայի մայրիկը:

36

Д/з

1.С каждой группой прилагательных составь по 3 предложения.

Тот бабушка очень добрый человек.

Красная роза очень красивая.

У бабушки в доме есть красивая картина.

Золотая монета очень маленькая.

Сегодняшний день очень солнечный.

Тот хрустальная ваза очень красивая.

В моем доме есть бабушкин сундук.

Заячий хвост очень мягкий.
У мамы есть кроличий меховое пальто.

2. Выдели качественные прилагательные:

весёлый мальчик, быстрый ответ,красивая картина,бодрый человек,медленный танец, городской пейзаж,широкий пояс,скромная девушка,добрый взгляд

3. перевести на русский

• ժամանակին մի գերմանացի գործարար ռուս գրող Պուշկինից 50 ռուբլով
  գնել է նրա ստեղծագործություններից մեկի հետևյալ տողը ‘ «Ցերեկից պայծառ,
  գիշերից մութ»: Ինչու, հավանաբար կհարցնեք դուք: Բանն այն է, որ նա
  վաքս էր վաճառում: Իրոք, վաքսի համար վատ գովազդ չէ… «Ցերեկից պայծառ, գիշերից մութ»:

Однаждий немецкий предприниматель купил из руского писатела Пушкина за 50 рублей строчка из одного стихотварения. «Светлее дня, темнее ночи». Почему, новерно спросите вы. Дело в том, что он продавал вакс. Для вакса не плохая реклама не правда ли....«Светлее дня, темнее ночи»:

• Հրատարակչության բաժնի վարիչ Եղիշե Չարենցի աշխատասենյակ է
  մտնում մի գրող, թղթապանակը ձեռքին և կատակել ցանկանալով -‘ ասում է.
  — Մի’ վախեցեք, մեջը ձեռագրեր չկան:
  — Բա ինչո՞ւ ես պտտեցնում այդ դատարկ թղթապանակը , — հարցնում է
  Չարենցը…
  — Պտտեցնում եմ, որովհետև մեջը լիքը հանճարեղ մտքեր կան,- շարունակում է կատակել գրողը:
• — Հանճարեղ մտքերը հանճարեղ գլուխներում են լինում, ոչ թե դատարկ
• թղթապանակներում , — պատասխանում է բանաստեղծը։

 В офис началника отдела издателство  Егише Чаренца
входит писатель, держа папку в руке и хочет шутить:
- Не бойся, в нем нет рукописей.
«Ну, зачем ты поворачиваешь эту пустую папку?,- спрашивает
Чаренц ...
«Я вращаю, потому что в нем много гениальных идей», -продолжает шутить.
- Великие мысли в гениальных главах, а не в пустых
 папках », - отвечает поэт.

Մխիթար Գոշ և Վարդան Այգեկցի

 Մխիթար Գոշ

Մխիթար Գոշ, հայ մտածող–գիտնական, օրենսդիր, առակագիր, հոգևորական, մանկավարժ, հասարակական գործիչ։

Մխիթար Գոշի առակներով 12–րդ դարի հայ գրականության մեջ մուտք է գործել ժողովրդական բանարվեստի տեսակը՝ առակը, որն իր հետ բերել է նաև ժողովրդական ոգի ու մտածողություն, ազդարարելով գրականության աշխարհականացման մի կարևոր փուլ։

Մ. Գոշի իմաստության համբավն այնքան է հռչակվել, որ շատերը հեռավոր վայրերից եկել են աշակերտելու նրան։ Նա մեծ հեղինակություն է վայելել ոչ միայն մտավորականների, այլև ժամանակի քաղաքական ու պետական գործիչների շրջանում, եղել է Զաքարե Երկայնաբազուկի խոստովանահայրն ու խորհրդատուն։ Միջնադարում նրա մասին պատմվել են ավանդություններ, որոնց մեջ նա սրբացվել է։ Հեղինակավոր Ամերիկյան հանրագիտարանը համարում է, որ Գոշը հայկական վերածնունդի հիմնական ներկայացուցիչներից մեկն է։ Բրիտանացի մտավորական Դեյվիդ Լենգը Գոշին համեմատում է հայտնի առակագիրներ Եզոպոս և Լաֆոնտեն։

Նրա առակների նյութը հիմնականում հասարակական և կենցաղային խնդիրներն են, դասակարգերի, դասերի ու խավերի, անհատների փոխհարաբերության հարցերը, որոնք նոր էին հայ գրականության մեջ։ Այստեղ արտացոլված է դարաշրջանի հասարակության պատկերը բազմազան գծերով։ Առակագիրը շոշափում է խնդիրներ, որով նրա ժողովածուն առանձին կարևորություն է ստանում ժամանակի սոցիալ–պատմական իրադրության պարզաբանման համար։ Մի շարք առակներում երևում է հասարակական շերտավորումը և սոցիալական պայքարի առկայությունը։ Մարդիկ դատում ու դատապարտում են իշխաններին, տրտնջում թագավորներից, նույնիսկ՝ աստծուց։ Սակայն հեղինակի կարծիքով, ժողովուրդը պետք է հնազանդվի իշխողներին, իսկ վերջիններս պարտավոր են նրանց պահպանել օտար կեղեքիչներից ու վտանգից։ Առակներում ևս Մ. Գոշը կենտրոնացած ուժեղ պետականության գաղափարն է արծածում։ Այստեղ այլաբանորեն կոնկրետ մարդն է նկարագծվում՝ իբրև գյուղացի, քաղաքացի, ազնվական–իշխան, արհեստավոր, կրոնավոր, թագավոր և այլն՝ իր կեցության առանձնահատկություններով։

Մ. Գոշը իր ժողովածուն կազմել է ուսուցողական նպատակներով։ Նրա համար առակը հրապարակախոսության միջոց է՝ դրվատելու առաքինությունները, ծաղրելու պակասությունները, հիմարությունն ու տգիտությունը, խարազելու չարիքը։ Ժողովածուն ունի կուռ կառուցվածք. պարունակում է 190 առակ, որոնք երեք գլխավոր բաժիններում դասավորված են որոշակի կարգով, ըստ գործող անձանց կամ նյութի՝ երկնային մարմիններ ու երկիր, տնկիներ ու ծառեր, բույսեր ու ծաղիկներ, մրգեր, լեռ, գետ, աղբյուր, ջրային ու ցամաքային կենդանիներ, թռչուններ, մարդիկ։ Բարոյականք կոչված առակների նյութը բույսերի և կենդանիների հատկություններն են, բարքը, որ հեղինակը դնում է իբրև առակի պատմողական մաս և դրանից հանում բարոյախոսական եզրակացություն։ Այդ պատճառով էլ այս խմբի առակները մեծ մասամբ սակավ գործողությամբ այլաբանական համեմատություննեև են։ Գործողությունն ուժեղ է առասպելական և ստեղծական կոչված առակներում, որոնց նյութը քաղված է կենդանիների ու մարդկանց կյանքից։ Բոլոր դեպքերում պատմվածքի մասը ծավալուն չէ։ Առասպելական, մասամբ և ստեղծական առակներում Մ. Գոշը վերցնում է այնպիսի գործող անձինք, որոնց սոսկ անունները պատրաստի հասկացություններ են. աղվես՝ խորամանկություն, նապաստակ՝ վախկոտություն, արջ՝ միամտություն–հիմարություն ևն։ Նրա առակների ժողովածուն առաջին արձակ ստեղծագործությունն է հայ գրականության մեջ, որ գրված է իբրև գրական–գեղարվեստական երկ։ Այս իմաստով Մ. Գոշը գեղարվեստական արձակի հիմնադիրն է հայ գրականության մեջ։

Մ. Գոշի առակներն առաջին անգամ հրատարակվել են 1790 թվականին Վենետիկում, թարգմանվել են ֆրանսերեն և ռուսերեն։ Մխիթար Գոշի Դատաստանագիրքը հայոց և միջազգային իրավունքի պատմության մեջ մեծ իրադարձություն է եղել։ Այն պարունակել է այնպիսի դրույթներ, որոնք տեղ են գտել այժմյան բազմաթիվ իրավական ակտերում։ Գոշը այնպիսի գաղափարների հեղինակ է, որոնք բխել են անմիջականորեն մարդու բնական իրավունքներից։ Դատաստանագիրքը պարունակել է քրեական, քաղաքացիական և այլ կարևոր հարաբերություններ կարգավորող դրույթներ։

Վարդան Այգեկցի

Ապրել է 12-րդ դարի վերջին և 13-րդ դարի սկզբին։ Ծնվել է Հայոց Միջագետքի Տլուք գավառի Մարաթա հայաբնակ գյուղում, կրթություն ստացել է ծննդավայրում, ապա՝ Կիլիկյան Հայաստանի Արքակաղին վանքում։ Ուսումն ավարտելուց հետո ձեռնադրվել է վարդապետ և զբաղվել քարոզչությամբ։ Այնուհետև ապաստանել է Կիլիկյան Հայաստանի Սև լեռների Տոսխ կոչված ձորում կառուցված Այգեկ վանքում, որտեղից էլ ստացել է իր Այգեկցի մականունը։ 1198 թվականին մասնակցել է Լևոն Բ Մեծագործի թագադրությԱսելիքն ավելի հասկանալի դարձնելու համար նա իր քարոզները համեմում էր իր իսկ հորինած, այնպես էլ արդեն հայտնի զանազան առակներով ու զրույցներով։ Նա գրել է ավելի քան 30 առակ։ Այգեկցին սկիզբ է դրել առակավոր ճառի տեսակին։ Իր Խրատական ճառերում նա վերամշակել, օգտագործել է Եզոպոսի և այլ գրավոր առակներ, ինչպես նաև՝ հայ ժողովրդական առակները ու զրույցները, որոնք գրի են առել Այգեկցին և այլ մատենագիրներ, նովելներ են, զվարճալի անեկդոտներ և խրատական փոքրիկ պատմություններ։ Իր մշակած և հեղիանակած առակները և զրույցները Այգեկցին հավաքել է առանձին ժողովածուների մեջ։ Ի տարբերություն Մխիթար Գոշի առակների՝ դրանք ներկայացված են առանց որևէ դասակարգման և չունեն բարոյախրատական եզրակացություններ։ Այգեկցու առակներից շատերը հիմք են դարձել հետագա հայ բանաստեղծների ստեղծագործությունների համար։ Այգեկցու հետնորդները մինչև անգամ 17-րդ դարը, նրա առակների մատյանը հարստացրել են, ավելացնելով նորանոր առակներ, նորավեպեր և անեկդոտներ։ Այդպես հայտնվեց «Վարդանյան Առականին», որը պարունակում էր շուրջ 500 առակ։ Ձեռագիր մատյանների մի մասը պահպանվել և հասել է մինչև մեզ «Աղվեսագիրք» ընդհանուր անվան տակ, որովհետև շատ առակների գործող անձը աղվեսն է։ Այն հրատարակվել է 1668 թվականին, Ամստերդամում։ «Աղվեսագիրքը» թարգմանվել է վրացերեն, արաբերեն, ռուսերեն։ Հիշենք նաև որ Ակսել Բակունցը մեծ հմտությամբ աշխարհաբարի է վերածել «Աղվեսագիրքը» նոր կյանք տալով միջնադարյան առակներին։ Առակները կարճ են, պարունակում են այն ժամանակաշրջանի հասարակության սոցիալական կյանքի նկարագիրը։ Նրա առավել հայտնի առակներից են «Եզն և ձին», «Գարու հաշիվը», «Միամիտ գողերը» և այլն...ան հանդեսին։ Վախճանվել է 1250 թվականին։

Իմ կարծիքով․․․

Ես կարդացել եմ երկու առակագիրների առակներն էլ, դրանք շատ իմաստալից են։ Դրանք կարդալով՝ շատ բան եմ սովորել, որոնք ինձ պետք են այս կյանքում։ Առակները սովորեցնում են լինել բարի, արդար, խելացի, անկաշառ։

Մխիթար Գոշ

Վարդան Այգեկցի

ՄԵՐ ՄԵԾԵՐԸ. ՄԽԻԹԱՐ ԳՈՇ

Homework

To read the dialogue on page 22

Hometask:ex.9/b,page22

9. b) 1. Joel  thinks his dad is enthusiastic about sports. – T

2. Joel’s dad finished the marathon, and Joel was impressed with his time. – T

3. No other runner was slower than Joel’s dad. – T

4. Pete thinks he is better runner that Joel’s dad. – F

5. Debbie and Pete think it’s ridiculous to run a marathon in seven hours. – F

Տրանսպորտ և կապ

Դասի հղումը 

1. Ի՞նչ դեր ունի տրանսպորտը ժամանակակից տնտեսության համար:

Առանց տրանսպորտի ոչ մի բան անել չի լինի։

1. Բացատրել հետևյալ հասկացությունները. բեռնաշրջանառություն, ուղևորաշրջանառություն

Բեռնաշրջանառություն- տրանսպորտով փոխադրվող բեռների քանակը, որոշ ժամանակում:

Ուղևորաշրջանառություն- տրանսպորտով փոխադրվող մարդկանց քանակը, որոշ ժամանակում:

1. ՀՀ համար տրանսպորտի որ տեսակներն են ավելի կարևոր: Ինչու՞

ՀՀ-ում տարածված են օդաjին, ավտոճանապարհային և խողովակային տրանսպորտի միջոցները։

Translate

One day a shepherd discovered a fat Pig in the meadow where his Sheep were pastured. He very quickly captured the porker, which squealed at the top of its voice the moment the Shepherd laid his hands on it. You would have thought, to hear the loud squealing, that the Pig was being cruelly hurt. But in spite of its squeals and struggles to escape, the Shepherd tucked his prize under his arm and started off to the butcher’s in the marketplace.

Մի օր հովիվը մարգագետում գտավ ճարպոտ խոզ, որտեղ իր ոչխարների ատոտավայրն էր։ Նա շատ արագ վերձրեց խոզին, ով որ իր ամենաբարձր ձայնով խռխռում էր այն պահին, երբ հովիվը բռնեց նրան։ Դուք մտածում եք, որ բարձր աղմուկ եք լսելու, երբ խոզը վիրավորվի։Բայց չնայած նրա բղավոցներին և փախչելու պայքարին,հովիվը իր մրցանակը դրեց իր թևի տակ և գնաց մսավաճառի մոտ։

The Sheep in the pasture were much astonished and amused at the Pig’s behavior and followed the Shepherd and his charge to the pasture gate.

Արոտավայրի ոչխարները շատ զարմացան և զվարճացան խոզերի վարքագծերի վրա և հետևեցին Հովիվին արոտավայրից։

“What makes you squeal like that?” asked one of the Sheep. “The Shepherd often catches and carries off one of us. But we should feel very much ashamed to make such a terrible fuss about it like you do.”

-Ինչն է քեզ ստիպում այդպես բղավել,-հարցրեց ոչխարներից մեկը։

-Հովիվը հաճախ բռնում է և ընկնում էր մեզնից մեկի հետևից։ Բայց մենք պետք է շատ ամաչենք, որ նման սարսափելի աղմուկ ենք հանում, ինչը դուք եք անում։

“That is all very well,” replied the Pig, with a squeal and a frantic kick. “When he catches you he is only after your wool. But he wants my bacon! gree-ee-ee!”

-Դա շատ լավ է,-պատասխանեց խոզը ճիչերով և կատաղի քացիներով։

-Երբ մենք բռնեցինք քեզ, դու մենակ էիր։ Բայց նա ուզում էր իմ միսը։