Դասարանական աշխատանք

Քիմիական բանաձևը դա նյութի բաղադրության պայմանական գրառումն է, նշանների և ինդեքսների միջոցով։

Առաջին օրենքը․ Նյութի բաղադրության պահպանման օրենքը

Անկախ նյութի գտնվելու վայրից և ստացման եղանակներից, նյութերը ունեն հաստատուն բաղադրություն։

Քիմիական հավասարումը դա քիմիական ռեակցիայի պայմանական գրառումն է բանաձևերի և գործակիցների միջոցով։

Երկրորդ օրենքը

Ելանյութեր զանգվածը միշտ հավասար է ստացված նյութերի զանգվածին։


Ռեակցիաները լինում են չորս տեսակի։

Միացման են կոչվում այն ռեակցիաները, որոնց ժամանակ երկու կամ ավելի նյութերից ստացվում է մեկ բարդ նյութ։ Միացման ռեակցիա է մագնեզիումի այրումը։
2Mg+O2=2MgO

Քայքայման են կոչվում այն ռեակցիաները, որոնց ժամանակ մեկ բարդ նյութից ստացվում են մի քանի նյութեր։

Քիմիական փորձեր

Տեղակալման են կոչվում այն ռեկացիաները, որոնք կատարում են պարզ և բարդ նյութերի միջև, որտեղ պարզ նյութի տարրի ատոմները տեղակալում են բարդ նյութի տարրի ատոմնրից որևէ մեկին։

Fe+CuCl2=FeCl2+Cu
Mg+AlCl3=MgCl2+Al
Zn+HCl=ZnCl2+H2

Փոխանակման են կոչվում այն ռեակցիաները, որոնք կատարում են երկու բարդ նյութերի միջև, որտեղ նրանք փոխանակվում են իրենց բաղադրիչ մասերով։

NaOH+HCl=NaCl+H2O

Չեզոքացման ռեակցիան, դա փոխանակման ռեակցիայի տեսակ է։ Չեզոքացման են կոչվում այն ռեակցիաները, որոնք կատարվում են հիմքերի և թթուների միջև, որի արդյունքում ստացվում է աղ և չեզոք նյութ՝ ջուր։

Al2O3+H2SO4=AlSO4+H2O= Al2(SO4)3+H2O

Չեզոքացման ռեակցիաները կատարվում են թթուների և օքսիդների միջև։

Համեմատություն Թուրքիայի և Իրանի միջև

1․ Աշխարհագրական դիրքը

Իրանի աշխարագրական դիրքը լավ է նրանով, որ նավթի 67% գտնվում է Իրանում։ Քաղաքաշխարհագրական դիրքի առանձնահատկությունն ՆԱՏՕ-ի անդամ Թուրքիային սահմանակից և արաբական աշխարհին մոտ լինելն է։

Վահան Թոթովենց

Քիմիա

1.Առանձնացնել տրված նյութերը`Fe,SO<sub>2</sub>,HCl,NaCl,BaO,P,Ba(OH)<sub>2,</sub>Al,H<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>,Al<sub>2</sub>O<sub>3</sub>,Al(OH)<sub>3</sub>,H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>,Fe<sub>2</sub>O<sub>3</sub>,HNO<sub>3</sub>,KNO<sub>3</sub>,CaCO<sub>3</sub>,CaO,S,Cl<sub>2</sub>,MgO,Mg(NO3)<sub>2</sub>   աղյուսակում և անվանում`

Մետաղներ	Ոչմետաղներ	Օքսիդ	Թթու	Հիմք	Աղ
Fe	P	SO2	HCL	Ba(OH)2	Na Cl
Al	Cl2	BaO	H2CO3	Al(OH)3	CaCo3
	S	Al2O3	H2SO4		Mg(NO3)2
		Fe2O3	HNO3
		KNO3
		CaO
		MgO

3.Լրացրեք բաց թողնված բառերը

Օքսիներ են կոչվում այն բարդ   նյութերի,որոնք կազմված են  երկու  տարրի ատոմներից,որոնցից մեկ է,որտեղ նրա օքսիդացման աստիճանն`-2   :

Թթուները այն  բարդ   նյութերն են,որոնք կազմված են ջրածնի  ատոմներից և թթվային մնացորդներից:

Հիմքեր են կոչվում այն բարդ նյութերը,որոնք կազմված են մետաղի ատոմներից և հիդրոսօ խմբերից:

Իրանի Իսլամական Հանրապետություն

  Դասի հղումը

1. Քարտեզի վրա նշել Իրանի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

1. Բնութագրեք Իրանի աշխարհագրական դիրքը:

Այն ունի մեծ և լեռնային մակերևույթ։ Քաղաքաշխարհագրական դիրքի առանձնահատկություն ՆԱՏՕ-ի անդամ Թուրքիային սահմանակից և արաբական աշխարհին մոտ լինելն է։

1. Ի՞նչ դեր ունի Իրանը հվ-արմ Ասիայում:

Իրանի ընդերքում կան՝ նավթ, բնական գազեր, մետաղային պաշարներ և շինանյութեր։ Իրանը նաև արտահանում է ավտոմոբիլներ, տրակտորներ, ներկեր, պլաստմասներ և այլն։

1. Որո՞նք են Իրանի զարգացման նախադրյալները:

Իմ կարծիքով Իրանի զարգացման նախադրյալները նրանք են, որ այնտեղ կա շատ նավթ, գազ, մետաղներ և Իրանից շատ ապրանքներ են արտահանում։ 

Д/з

Домашнее задание: выучить все фразеологизмы, изученные на уроке.

  Дочитай рассказ “ Спать хочется”

Ամերիկյան գրականություն

Ռոբերտ Շեքլի

Այս պատմվածքի իմաստն այն է, որ այս մարդը ամեն ինչ ուզում էր, բայց չէր ուզում դրա համար տանջվել։ Այդպես հնարավոր չէ, որովհետև ոչ մի բան մարդուն հենց այնպես չի տրվում։ Բայց այդպես սխալ է, որովհետև այդպես կդառնաս ծույլ։ Եթե մարդը լինի անմահ, նա կմտածի, որ այսօր դա չեմ անի թող մնա մյուս օրվան։ Կդառնա ծույլ ու կանի այն ինչ ուզում է, որովհետև նա անմահ է և ոչ մի բան նրան չի խանգարում։


Վահան Թոթովենց

Նապոլեոն Բոնապարտ

Կազմիր Նապոլեոնյան ժամանակաշրջանի ժամանակագրությունը:

1799թ․	Նա Եգիպտոսից վերդարձավ և կատարեց պետական հեղաշրջում։
1804թ․	Սենատից պահանջեց իրեն հռչակել ֆրանսիացիների կայսր։
1804թ․	«Քաղաքացիական օրենսգիրք»
1810թ․	Մխիթարյան Մայրավանքը ճանաչեց որպես ակադեմիական հաստատություն։
1805թ․	Հաղթեցին ռուսական և ավստրիական զորքերին։
1807թ․	Տիլզիտի հաշտության պայմանագիր։
1810-1811թ․	Հասան հզորության գագաթնակետին։
1812թ․	Ներխուժեց Ռուսաստան
1813թ	Նրա բանակը պարտվեց։
1815թ․	Նա կրկին նվաճեց իշխանությունը։
1821թ․	Նա մահացավ

Ներկայացնել Նապոլեոնի վարչակարգը, բարեփոխումները և հետևանքները:

Նապոլեոնը ուժեղացրել է իշխանությունը։ 1800թ․-ին հիմնել է բանկը և ստեղծել է ֆրանսիական դրամը՝ ֆրանկը։ Նա պարտության է մատնել տարբեր երկրների զորքերին։ Բայց նա պարտվեց ռուսական զորքերի դեմ։

Պատմիր Նապոլեոն Բոնապարտի կողմից վարած պատերազմների մասին:

1805 թվականին նրա զորքը պատրաստվում է ներխուժել Անգլիա։ Բայց նրանք չհասցրեցին ներխուժել, որովհեև անգլիական ծովակալը ոչնչացրեց ֆրանսիական նավատորմը։ 1805 թվականին պարտության մատնեցին ավստրիական և ռուսական զորքերին։ Հաջորդ տարի պարտության մատնելով Պրուսիային, նրանք մտան Բեռլին, Լեհաստան և պարտության մատնեցին ռուսական զորքերին։ 1807 թվականին կնքվեց Տիլզիտի հաշտության պայմանագիրը։ 1808թվականի ֆրանսիական բանակը ներխուժեց Իսպանիա, որտեղ նրանց սպասվում էր ուժեղ պաշտպանություն։ Հետո նրանք պարտության մատնեցին ավստիացիներին և գրավեցին Վիեննան։ 

Վերլուծիր Նապոլեոն Բոնապարտի ձախողման պատճառները:

Նա մտածում էր, որ եթե հասել է փառքի գագաթնակետին ուրեմն կկարողանա հաղթել նաև Ռուսատանին, բայց այդպես մտածելը սխալ է, որովհետև միշտ չէ, որ դիմացինդ քեզնից թույլ է։ Նա միայն ուզում էր մեծացնել Ֆրանսիան։

Ներկայացրու Նապոլեոն Բոնապարտի մտքերից, ելնելով այդ մեջբերումներից փորձիր նկարագրել նրա տեսակը:

Իմ կարծիքով նա ընկած էր փառքի հետևից։ Նա չէր մտածում ոչ մի բանի մասին։ Հնարավոր է, որ նա լավ մարդ է եղել, բայց ես իր մտքերը կարդալով հասկացա, որ նա ուզում է հասնել փառքին։ Նրա բոլոր մտքերը փառքի, հաղթանակի, զորքերի մասին են։

Տրամաբանական մաթեմատիկա

1. Քանի՞ տարր ունի բազմությունը:

ա/ {1,{1}} – 2    բ/ {1,2,{1,2}} – 4    գ/{1,{1} {{1}}} – 3   դ/ {{Ø}, Ø} – 2

3. Օգտագործելով 7,3,7,3 թվերը և ցանկացած մաթեմատիկական նշաններ, կարո՞ղ եք ստանալ 24:

(3/7+3)*7=24

4. Երկու քաղաքներից, որոնց միջև հեռավորությունը 90 կմ է, միաժամանակ դուրս եկան երկու հեծանվորդներ և շարժվեցին միմյանց հանդեպ 10 կմ/ժ և 8 կմ/ժ արագություններով:  Նրանց հետ միաժամանակ շունը մեկ հեծանվորդից վազում էր մյուսը այնքան ժամանակ , մինչև նրանք հանդիպեցին:  Ինչքա՞ն ճանապարհ անցավ շունը, եթե այն վազում էր 20 կմ/ժ արագությամբ:

10+8=18կմ/ժ

90:18=5ժ

5*20=100կմ

5. Հարցականի փոխարեն գրիր մաթեմատիկական նշաններ այնպես, որ ստացվի ճիշտ հավասարություն.

18*(12:4)+5 = 59

6. Հարցականի փոխարեն ի՞նչ պետք է գրվի. օրինաչափություն կա, գտիր օրինաչափությունը:

8080 = 6
1357 = 0
2022 = 1
1999 = 3
6666 = ?

4, քանի որ այդ թվերի մեջ կա չորս հատ կլոր

7. Քանի՞ անգամ է աշխարհի ամենաբարձրահասակ մարդը երկար ամենացածրահասակ մարդուց: Ովքե՞ր են այդ մարդիկ։ Անհրաժեշտ ինֆորմացիայի համար Google – ին խնդրիր քեզ օգնի:

4,6 անգամ

8. Անգլերեն լեզվով հանելուկներ

Once you have me, you are eager to share me. When you share me, you stop having me. What am I?

Գաղտնիք-secret

What can be broken without even being held?

Խոստում-promise

Իրանի իսլամական հեղափոխություն

Այս դասին մենք խոսեցինք Իրանի իսլամական հեղափոխության մասին։ Երբ մահացավ Մոհամմեդ Ռեզա թագավորը, նրան փոխարինեց նրա որդին՝ Մոհամմեդ Ռեզա Փահլավին։ Հոգևորոկանները կռվում էին շահի դեմ։ Շահը վախենում է մարդկանցից և փախնում է Ամերիկա։ Մարդիկ համաձայն չէին, որ Ամերիկայում նրան թաքնվելու վայր էին տվել։ Նրանք պաշարում են դեսպանատունը, պահանջելով իրենց շահին։ Հետո նրանք հանդարտվում են և հոգևորականների պարագլուխը իր ձեռքն է վերցնում Իրանի իշխանությունը։ Դրա հետևանքով կանանց իրավունքները սահմանափակվում են և նրանք սկսում են կրել գլխաշորեր։ Նրանց սուրբ գրքում գրված է, որ կինը իր բոլոր գեղեցիկ մասերը պիտի ծածկի։

Հասարակագիտություն

Այս դասին մենք խոսեցինք այն մասին, թե կարելի է, որ երեխաները աշխատեն, երբ չի լրացել նրանց 18 տարեկանը։ Իմ կարծիքով կարելի է, բայց 16 տարեկանը լրանալուց հետո։ Բայց այնպես պետք է անել, որ դա չխանգարի դասերին։ Այսինքն դրա պատճառով պետք չէ հետ ընկնել դասերից, որովհետև եթե այս տարիքում բաց թողումներ ունենանք, դա կարող է վատ ազդել մեր հետագա մասնագիտության համար։ Նրանք պետք է վայելեն իրենց մանկությունը, ոչ թե այդ տարիքից սկսեն մտածել, թե ինչպես գումար վաստակեն։

Տրամաբանական մաթեմատիկա

1. Արմենը պիցան ուտում է 5 րոպեում, Աննան՝ 20, իսկ իրենց պապիկը` 60 րոպեում:  Քանի՞ վայրկյանում բոլորը միասին կուտեն պիցան:

3 րոպե 45 վայրկյան

2. Երեք կանայք իրենց տարիքը չեն ցանկանում ասել, իրանք միայն խոստովանում են որ Աննայի , Բելինդայի և Քրիստինայի տարիքների գումարը 105 է, իսկ Դեիսիի, Բելինդայի և Քրիստինայի տարիքների գումարը՝ 89:  Ի՞նչ կարող ես հստակ պնդել իրենց տարիքների մասին:

Աննան մեծ է Դեիասիից։

3. Քանի՞ կարմիր եռանկյունի է պետք սեղանը լցնելու համար:

12 հատ

4. Հաշվի՛ր

1-2+3-4+5-6+…-2016+2017 = ? 1009

5. Քանի՞ տառ կա չինական այբուբենում

Կան անսահման հերոգլիֆներ։

6. Բիզնես հանդիպման ժամանակ ամեն մարդ բարևում է 7 մարդու:  Եթե  56 ձեռքսեղմում է եղել, ապա քանի՞ մարդ կար հանդպմանը:           

8                                                                             

7. 7x7x7 չափսերով կարմիր ներկված խորանարդը մասնատել են 1x1x1 չափսերով խորանարդների:  Խորանարդներից քանի՞սը ներկված չեն լինի:

125

8. Հաշվիր նշված անկյունը:  Պատկերում կանոնավոր վեցանկյուն է:

60 աստիճան

9. Անգլերեն լեզվով հանելուկներ

What is greater than God,
more evil than the devil,
the poor have it,
the rich need it,
and if you eat it, you’ll die?

ոչինչ

What can travel around the world while staying in a corner?

կնիք

Check your progress

Page 53

1. a.

1. My teacher caught me sleeping in class and I had to stay behind after class.
2. It's a really big secret, OK? You mustn't tell anyone.
3. I can't come to your party. Mum says I'm not allowed to.
4. Do you have to wear a uniform to school?
5. I'm not completely stupid, you know. You don't have to explain everything to me!

b.
The radio was invented at the beginning of the 20th century. In the First World War, radios were used to communicate with soldiers. Since the 1960 s, many radio signals have been sent outer space. So far, no answers have been received  that the signals have arrived on other planets, but the messages haven't been understood.

c.
The planet Mars will be explored during the next few years. Special robot vehicles will be sent to investigate the planet's surface. It is possible that rocks and dust from Mars will be brought back to Earth when the vehicles return. These rocks will be examined to find out if it is possible to live on Mars. The questions about the Red Planet won't be answered for a very long time.

d.
1. Someone repaired my bike for me last week. I had my bike repaired last week.
2. Someone cuts Mr Hart's hair every month. My Hart has his hair cut every month.
3. Someone has repaired my laptop. I have had my laptop repaired.
4. Someone is going to install cable TV for us tomorrow. We're going to have cable TV installed tomorrow.

2. a.

1. I'm not just hungry, I'm starving.
2. It's not small, it's tiny.
3. Cold? I'm absolutely freezing.
4. It was more that interesting -it was fascinating.
5. That's funny. Actually, it's hilarious.
6. Are you tired too? I'm absolutely exhausted.

b.
1. It makes sense to go to bed early the night before an exam.
2. Yesterday I made a big effort and got up early!
3. You failed the exam? Don't worry, I'm sure you did your best.
4. He wants to make a lot of money.
5. Drink this. It'll do you good.
6. It really makes a big difference when you type more slowly.

Homework

Hometask:ex.2/c,4/a,5/a,b page 47

2/c

1. The importance of bees is appreciatared by many farmers.
2. Hundreds of bees are found dead hundreds of metres from their hives.
3. Those hives aren’t owned by us now; we sold them.
4. It looks as if a lot of problems are caused by mobile phones.
5. Have ant farmers been interviewed about the problem?
6. Quite a lot has been known about how bees navigate back to the hive.
7. The theory has been believed to be crazy at first.
8. Are all crops pollinated by bees?

4/a

1. Thanks for making the effort to come to tonight’s meeting.
2. That will make a mess of our beautiful park.
3. The Gmes will make lots of money.
4. Temporary jobs won’t make much of a difference anyway.
5. I’m not here to make trouble.
6. Let’s do our best to stop the plans right now!
7. There’s no way I want to make fun of anything that’s been said so far.
8. The centre will actually do some good.
9. We should all do the right thing.
10. You know it will make sense.

5/a

1. I have been sent here by the local campaign committee.
2. You haven’t been given a clear picture.
3. Have you been told about the plans for new gardens all around the centre?

5/b

1. Town planners were criticised last week for not listening to the wishes of local people.
2. In 1908, the Olympic Games were held here for the first time.
3. Do you know how many new hotels have been built here since the 1970s?
4. A lot of money has been made from the building of the new airport runway.
5. Members of the planning committee were asked some difficult questions at the meeting last week.
6. Have many wild birds been seen here since they redevelopednthe area?
7. The event was organised extremly well and everything wnet off without any problems.
8. The centre wasn’t visited by as many people as we expected.

Д/з

Домашнее задание: Чтение 1 части рассказа “ Спать хочется

Classwork

Տեսողական և լսողական հիվանդություններ

Д/з

Домашнее задание: Определите окончания прилагательных.

1. В больший городах , в многоэтажных зданиях, на тихиы улицах, в студенческих столовых, в светлых аудиториях,  в университетских библиотеках, в старых журналах ,в дорогих магазинах, в светлых комнатах, на разных факультетах, в современных лабораториях, в новых общежитиях,  в соседных домах ,  в новых учебниках, в молодых семьях, в сегодняшных газетах, в хороших квартирах, в спортивных залах, в жарких странах, в больших словарях.

Անօրգանական նյութերի դասակարգումը

Նյութը տարածության մեջ որոշակի ծավալ զբաղեցնող մասնիկների համախումբ է խիստ որոշակի հատկություններով,կառուցվածքով,զանգվածով օժտված:Նյութերը բաժանվում են`պարզ և բարդի:

Պարզ են կոչվում այն նյութերը,որոնք կազմված են մեկ տարրի ատոմներից:

Բարդ են կոչվում այն նյութերը,որոնք կազմված են երկու կամ ավելի տարրի ատոմներից:

Տարրը որոշակի ատոմների տեսակ է:

Պարզ նյութերը բաժանվում են մետաղների և ոչմետաղների:

Մետաղները, բացի սնդիկից պինդ են,պլաստիկ են,ունեն մետաղցական փայլ,ունեն ջերմա- և էլեկտրահաղորդականություն,արըաքին շերտում ունեն չորսից քիչ էլեկտրոններ,շերտը ավարտելու համար կորցնում են էլեկտրոնները առաջացնելով դրական իոններ:

Ոչմետաղները,եթե պինդ են փխրուն են,մեծ մասամբ հեղուկ կամ գազային նյութեր են,չունեն փայլ,չունեն ջերմա- և էլեկտրահաղորդականություն,չունեն մետաղական փայլ,վերջին շերտում ունեն չորսից ծատ էլեկտրոններ,շերտը ավարտելու համար ընդունուն են էլեկտրոններ առաջացնելով բացասական իոններ:

Բարդ նյութերը բաժանվում են`օքսիդների,թթոիների,հիմքերի և աղերի:

Օքսիդներ են կոչվում այն բարդ նյութերը,որոնք կազմված են երկու տարրի ատոմներից,որոնցից մեկը թթվածինն է:

Թթուներ են կոչվում այն բարդ նյութերը,որոնք կազմված են ջրածնի ատոմներից և թթվային մնացորդից:

Աղեր են կաչվում այն բարդ նյութերը,որոնք կազվված են մետաղի ատոմներից և թթվային մնացորդից:

Հիմքեր են կոչվում այն բարդ նյութերը,որոնք կաղմված են մետաղի ատոմներից և հիդրօսո խմբերից:

Թթուները`

HCl-աղաթթու-քլորիդ

HNO_{3-ազատակսն թթու,նիտրատ}

H₂SO_{4-ծծմբական թթու,սուլֆատ}

H₂CO_{3-ածխաթթու,կարբոնատ}

H₂SiO_{3-սիլիկաթթու,սիլիկատ}

H₃PO_{4-ֆոսֆորական թթու,ֆոսֆատ}

Հարավ-արևելյան Ասիա

 Դասի հղումը

1. Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել հարավ-արևմտյան Ասիայի երկրները և այդ երկրների ափերը ողողող ջրային ավազանները:

Ռոջսաստան, Վրաստան, Ադրբեջան, Թուրքիա, Իրաք, Հայաստան, Ղազախստան, Թուրքմենստան, Ուզբեկստան, Պակիստան, Իրան, Աֆղանստան, Սիրիա, Հորդանան, Իսրայել, Լիբանան, Քուվեյթ, Քատար, Սաուդյան Արաբիա, ԱՄԱ, Օմեն, Եմեն, Կիպրոս, Եգիպտոս, Եթովպիա, Ջիբութի, Սոմալի, Էրիթրես, Պարսից ծոց, Օմանի ծոց,Կասպից ծով, Սև ծով, Միջերկրական ծով, Կարմիր ծով, Սուեզի ջրանցք, Բամբ Էլ-Մանդեբի նեղուց, Ադենի ծոց, Հնդկական օվկիանոս

1. Ինչպիսին է Հարավ-արևմտյան Ասիայի աշխարհագրական դիրքը

Երկիրն ավելի շատ լեռնային է և կան շատ գործող հրաբուխներ և շատ հաճախ են տեղի ունենում երկրաշարժեր։ 

1. Որոնք են հարավ-արևմտյան Ասիայի տնտեսական զարգացման խոչընդոտներն ու խթանիչները
2. Ինչով է պայմանավորված հարավ-արևմտյան Ասիայի մի շարք երկրներում տղամարդկանց մեծ թիվը

Հարավ-արևմտյան Ասիա են գալիս շատ մարդիկ աշխատելու և այնտեղի շատ են տղամարդկանց աշխատանքները։

1. Ինչ դեր ունի հարավ-արևմտյան Ասիան ամողջ աշխարհում

Այնտեղ արտադրում են շատ բաներ, որոնք պետք են ամբողջ աշխարհի համար։ Օրինակ՝ նավթ, գազ և այլն։

Հայ մշակույթը 17-րդ դարի երկրորդ կեսից մինչև 19-րդ դարի առաջին կեսը:

Հայ մշակույթը 17-րդ դարի երկրորդ կեսից մինչև 19-րդ դարի առաջին կեսը:

Սահմանել «մշակույթ» հասկացությունը:

Մշակույթ բառը ծագում է լատիներեն colere արմատից, որը նշանակում է մշակել, խնամել: Դեռևս հին հռոմեացի հռետոր Ցիցերոնը առաջադրել էր cultura animi հասկացությունը, որը թարգմանաբար նշանակում է հոգու մշակում: Այս փոխաբերությամբ Ցիցերոնը նկատի ուներ հոգու զարգացումը, որն օգնում էր մարդկանց հաղթահարել բարբարոսությունը և դառնալ լիարժեք քաղաքացիներ:

Հայկական մշակույթը հայ ժողովրդի ստեղծած նյութական և հոգևոր  արժեքների ամբողջությունն է: Այն ներառում է գիտությունը, արվեստը, արհեստը և, առհասարակ, մարդու կողմից ստեղծած ամեն ինչ:

Պատմական հանգամանքների բերումով հայկական մշակությը ձևավորվել ու զարգացել է ոչ միայն բուն Հայաստանում, այլև Սփյուռքում:

Փորձիր շարադրել ՝17-18-րդ դարերում հայ մշակույթի գլխավոր առանձնահատկության մասին:

Հայկական նոր թատրոնը առաջացել է 17֊18 դարերի ընթացքում: 17-րդ դարի սկզբներից սկսում է գործել Սյունյաց Մեծ անապատի դպրոցը, որի շրջանավարտները Հայաստանի տարբեր վայրերում դպրոցներ էին բացում: լուրջ իրադարձություն էր 1717 թ. Վենետիկի սուրբ Ղազար կղզում Մխիթար Սեբաստացու կողմից Մխիթարյան միաբանության ստեղծումը, որը անգնահատելի գործունեություն ծավալեց հատկապես հայագիտության բնագավառում: Հայ նոր գրականության ստեղծման մեջ իր մեծ ներդրումն ունի պոետ՝ Հարություն Ալամդարյանը (1796-1834 թթ.) և գրող, հրապարակախոս Մեսրոպ Տագիտյանը (1803-1858 թթ.)։ 17֊18 դարերին Հայաստանը փորձում էր շարունակել նախորդ դարաշրջանի ավանդույթները: 1677 թին տպարան ստեղծեց Երեմիա Չէլէպի Քէօմուրճյանը: 

Նկարագրիր՝ինչ հանգամանքներից է հայ ժողովուրդը 19-րդ դարի և 20-րդ դարի սկզբին, կրթությունը, մշակույթը   զարգացրել տարբեր հասարաքաղաքական պայմաններում:

19-րդ դարի և 20-րդ դարի սկզբի կրթությունը ճակատագրի բերումով 2 հատվածի բաժանված Հայաստանում հայ ժողովուրդն ստիպված իր մշակույթը զարգացրել է հասարակաքաղաքական տարբեր պայմաններում։ Արևելյան Հայաստանի միացումը Ռուսաստանին հնարավորություններ է ստեղծել, որ հայկական մշակույթն ավելի սերտորեն առնչվի ռուսների հետ։ Արևմտահայ հատվածն ավելի շատ կրել է եվրոպական, հատկապես՝ ֆրանսական մշակույթի ազդեցությունը։ Հայ ժողովրդի մի խոշոր հատված, ապրելով աշխարհի տարբեր երկրներում և կրելով նրանց մշակութների ազդեցությունները, նույնպես ստեղծել է մշակութային մնայուն արժեքներ։ 19-րդ դարասկզբի հայ առաջավոր կրթօջախներից էին Մոսկվայի Լազարյան ճեմարանը Աստրախանի Աղաբաբյան (1810, 20-րդ դարի սկզբին վերածվել է գիմնազիայի, 1918 թվականին՝ հայկական աշխարհիկ դպրոցի) և Թիֆլիսի Ներսիսյան (1824- 1925) դպրոցները, Վենետիկի Մուրատ- Ռափայելյան և Ձմյուռնիայի Մեսրոպյան վարժարանները։ Արևելահայ կրթական գործում կարևոր էր Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցի դերը։ Նրա շրջանավարտները մեծապես նպաստել են հայ գրականության, հրապարակախոսության, թատրոնի, գեղանկարչության, երաժշտության զարգացմանը։

Ներկայացրու 19-րդ  դարի կարևորագույն ուսումնական հաստատությունների մասին/Լազարյան ճեմարան,Ներսիսյան դպրոց, ընտրիր մեկը մանրամասն ներկայացրու/

Ներսիսյան դպրոցն սկզբնապես կոչվել է Թիֆլիսի հայոց ուսումնարան, 1826–37 թթ-ին՝ Թիֆլիսի Ներսիսյան հայոց ուսումնարան: Առաջին ուսումնական տարում ունեցել է 3 դասարան, 80 աշակերտ, հաջորդ 2 տարիներին ավելացել են 4-րդ և 5-րդ դասարանները. սովորողների թիվը հասել է 360-ի: 1836 թ-ին փակվել և 1837 թ-ին վերաբացվել է որպես հոգևոր սեմինարիա՝ 4 դասարանով: Հիմնադրման օրից ունեցել է տպարան: Առաջին տեսուչը (1824–30 թթ.) առաջադեմ մանկավարժ, հասարակական, քաղաքական գործիչ Հարություն Ալամդարյանն էր, որը մշակել է դպրոցի վարչական և բարոյակրթական աշխատանքների կանոնները: Նրա տեսչության ժամանակահատվածն անվանվել է «դար Ալամդարյանի» և համարվել դպրոցի գործունեության ամենաբեղուն շրջանը: 1843 թ-ին Ներսես Ե Աշտարակեցին, ընտրվելով կաթողիկոս, դպրոցը վերակառուցել է միջնակարգի ծրագրով, իսկ 1848 թ-ին ստեղծել է հոգաբարձություն:

Ներսիսյան դպրոցը նոր վերելք է ապրել 1850-ական թվականներից, երբ դարձել է կրթական-լուսավորական շարժման դրոշակակիրն ու օրենսդիրը արևելահայ իրականության մեջ: Դպրոցական ծրագրում ավելացվել են բնագիտական մի շարք առարկաներ, արգելվել են մարմնական պատիժները, ուշադրության կենտրոնում է եղել աշխարհաբարի ուսուցումը: 1877 թ-ին դարձել է լրիվ միջնակարգ: Այստեղ մշակված նոր ուսումնական ծրագրերը, ուսուցման առաջավոր եղանակները, ղեկավարման հոգաբարձական ձևն աստիճանաբար տարածվել են արևելահայ բոլոր դպրոցներում:

1924 թ-ին Ներսիսյան դպրոցն ավարտել են նրա վերջին՝ 25 շրջանավարտները. 1925 թ-ին վերածվել է աշխատանքային դպրոցի:

Պատմիր հայրենիքում և հայրենիքից դուրս հայ տպագրության, առաջին տրագրված ամսագրի մասին:/գրավոր/,ինչ թեմայով կցանկանայիր ստեղծել քո ամսագիրը:

1771 թվականին Սիմեոն Ա Երևանցի կաթողիկոսը Էջմիածնում հիմնադրեց տպարան, որը 1772 թվականին լույս ընծայեց կաթողիկոսի «Զբօսարան հոգևոր» գիրքը, դա Հայաստանի հողում կատարված անդրանիկ հրատարակությունն է։ Դրանով հայկական տպագրությունը իր սկզբնավորումից 260 տարի անց հաստատվեց հայրենիքում։ Տպարանում տառերի ու պատկերների պատրաստման գործում մեծ աշխատանք է կատարել Հարություն էջմիածնեցին։

Մինչև դարավերջ տպարանը լույս ընծայեց տասնյակից ավելի գրքեր։ 1772 թվականին հայկական տպագրությունը հաստատվեց նաև Հնդկաստանում՝ Մադրաս քաղաքում, ուր 1794-1796 թվականներին Հարություն Շմավոնյանը հրատարակեց առաջին հայերեն պարբերակա      նը՝ «Ազդարար» ամսագիրը։

Պատմիր Մխիթարյան վարժարանի սան Միքայել Չամչյանի գործունեության մասին/գրավոր/:

Ծնվել է Կոստանդնուպոլսում։ Նախնական կրթությունը ստացել է Կոստանդնուպոլսում, ապա՝ Սուրբ Ղազար կղզու Մխիթարյան վարժարանում։ Տիրապետել է հունարենին, լատիներենին, իտալերենին, ֆրանսերենին, գերմաներենին, եբրայերենին, ասորերենին, սանսկրիտին, պարսկերենին, թուրքերենին։ 1762 թվականից եղել է Վենետիկի Մխիթարյան միաբանության անդամ։ 1769 թվականին օծվել է վարդապետ և նշանակվել Բասրայի և Բաղդադի հայ կաթոլիկ համայնքի հոգևոր առաջնորդ։ 1776-1789 թվականներին վարել է Սբ. Ղազարի, 1789-1791 թվականներին՝ Տրանսիլվանիայի Եղիսաբեթուպոլիս քաղաքի հայկական վարժարանների վերատեսչի, 1795-1823 թվականներին՝ Կոստանդնուպոլսի Մխիթարյան միաբանության մեծավորի պաշտոնները, եղել միաբանության վարչական մարմնի խորհրդական։ 1779 թվականին հրատարակել է «Քերականութիւն Հայկազեան լեզուի» աշխատությունը, որը 1801-1859 թվականներին վերահրատարակվել է 15 անգամ և շուրջ 100 տարի օգտագործվել՝ որպես գրաբարի քերականության լավագույն դասագիրք։ 

Արվեստ- Ներկայացրու ժամանակաշրջանի խոշոր նկարիչներից մեկին:

Հասարակության վերակառուցման հեղափոխական ուղին

1.Սահմանել հեղափոխություն հասկացությունը:

Հեղափոխությունը առաջանում է այն ժամանակ, երբ մարդիկ դժգոհ են լինում իշխող կառավարությունից և տեղի է ունենում հեղափոխություն։

2.Որոնք են անգլիական, ֆրանսիական հեղափոխության պատճառները:

Անգլիական հեղափոխության պատճառն այն էր, որ անգլիայի թագավոր Չարլզը օգտագործել էր արքունական գանձարանը։ Ցրել էր պարլամենտը և այլևս չէր կարողանում միայնակ կառավարել երկիրը, իսկ անգլիացիները դժգոհ էրին իր կառավարման ձևից։

Միապետությունը խանգարում էր Ֆրանսիայի հետագա զարգացմանը։ Գյուղացիները սնանկացել էին։ Նաև անկում էր ապրում Ֆրանսիայի արդյունաբերությունը։ 

3.Ներկայացրու Կրոմվելին, անգլիական հեղափոխությունում նրա դերը:

Նա Ֆրանսիական հեղափոխության առաջնորդն էր։ 1650-1652 թվականներին Կրոմ­վե­լը հնա­զան­դեց­րել և Անգ­լի­ա­յին է մի­աց­րել Շոտլանդի­ան: 1653 թվականի դեկ­տեմ­բե­րի 16-ին Կրոմ­վե­լի և բա­նա­կի խորհր­դի ձեռ­նար­կած պե­տա­կան հե­ղաշր­ջու­մը փաս­տո­րեն վե­րաց­րել է հան­րա­պե­տու­թյու­նը և հաս­տա­տել ռազ­մա­կան բռնա­պե­տու­թյուն լորդ-պրո­տեկ­տոր Օլի­վեր Կրոմ­վե­լի մի­անձ­նյա իշ­խա­նու­թյամբ: Կրոմվելի բանակը մի շարք հաղթանակներ է տարել թագավորական զորքերի դեմ։ Նա ստացավ լորդ-պրոտեկտորի տիտղոսը։ Դա նշանակում էր վերջ հեղափոխությանը, վերջ հանրապետությանը և միապետության վերականգնման նախաձեռնություն։ Կրոմվելը երկիրը կառավարում էր շահի համար։ Նրա մահից հետո վերականգնվեց հանրապետությունը։ 

4.Ներկայացրու ֆրանսիական հեղափոխության փուլերը:

Այն բաղկացած է չորս փուլից։
 Առաջին փուլ- Այդ ժամանակ Լուի Ֆիլիպը փախավ երկրից և հեղափոխությունը տարածվեց և ստեղծվեց հանրապետություն։
Երկրորդ փուլ- Ֆրանսիան հռչակվեց նախագահական հանրապետություն։
Երրորդ փուլ- Լուի Նապոլեոնը դարձավ նախագահ։
Չորրորդ փուլ- Ստեղծվեց երկրորդ կայսրությունը։

5.Ինչպես կազմավորվեց Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները:

 Առաջին գաղութները հյուսիսային Ամերիկայում ստեղծել են Անգլիայից , Հոլանդիայից և Ֆրանսիայից եկած վերաբնակիչները։ 1607 թվականին հիմնադրվեց առաջին գաղութը, որը հետագայում ստացավ Վիրջինիա անվանումը :18 -րդ դարում Հյուսիսային Ամերիկայում արդեն անգլիական 13 գաղութներ կային ,որտեղ շուրջ երկու ամբողջ հինգ միլիոն մարդ էր բնակվում :Սոցիալ – տնտեսական առումով առավել զարգացած էին նոր Անգլիայի գաղութները, որտեղ լայն տարածում էր ստացել ֆերմերական տնտեսությունը :Առաջանում էին մանուֆակտուրաներ, զարգանում էր առևտուրը , որի կենտրոնը Բոստոնն էր:Հարավային գաղութներում զարգացած էր խոշոր պլանտացիոն տնտեսությունը :
Քաղաքական առումով նրանց մեջ ընդհանրությունը շատ էր:Իշխանությունը կենտրոնացած էր անգլիական թագավորի կողմից նշանակվող նահանգապետների ձեռքին :Անգլիական իշխանությունները կանոնակարգում էին գաղութների հասարակական- տնտեսական, քաղաքական կյանքի բոլոր կողմերը, որպեսզի հուսալիորեն կապված պահեն Անգլիային:
Դրությունը կտրուկ փոխվեց յոթնամյա պատերազմից /1756 – 1763 թթ/ հետո: Պատերազմի ընթացքում անգլիացիները ստիպված էին դիմել գաղութաբնակների օգնությանը :Վերջիններիս հաճույքով օգնում էին հուսալով ,որ ֆրանսիացիներին դուրս մղելուց հետո իրենք մուտք կգործեն նոր հողեր , կընդլայնվեն գաղութների ինքնակառավարման իրավունքները :Բայց կատարվեց հակառակը:
1764 թվականին ավելացվեցին մի շարք ապրանքների մաքսերը, արգելվեց բնակվել Անգլիային անցած հողերում:Դրանով փլուզվեցին գաղութաբնակների՝ հողեր ստանալու հույսերը:1765 թվականին մտցվեց դրոշմատուրքի մասին օրենք, որով հարկման էին ենթարկվում բոիոր տեսակի առևտրական գործառնությունները, գործարքները:
Գաղութաբնակների մեջ հասունացավ անգլիական ապրանքները բոյկոտելու գաղափարներ:1773թվականին դեկտեմբերին Բոստոնի մի խումբ բնակիչներ բարձրացան անգլիական նավերի վրա և թեյի ամբողջ բեռը ծովը թափեցին :Այդ դեպքը հայտնի է Բոստոնյան թեյախմություն անվամբ :Ի պատասխան՝ Բոստոնի նավահանգիստը փակվեց, իշխանությունը հանձնվեց զինվորական նահանգապետին, լրացուցիչ զորքեր տեղակայվեցին գաղութներում:

6.Ներկայացրու Վաշինգտոնի դերը ԱՄՆ-ի ստեղծման  գործում:

Վաշինգտոնը կազմավորում էր բանակը և դա էր պատճառներից մեկը, որ նա ընտրվեց ՄՆ նախագահ։

Աղբյուրները՝ դասագիրք 8-րդ դասարան, համաշխարհային պատմություն/էջ 21-33/, համացանց