Պարբերական համակարգ

Բոլոր տարրերը բաժանվեցին երկու խմբի՝ մետաղների և ոչ մետաղների։ Այս դասակարգումը թերի է, որովհետև գտնվեցին տարրեր, որոնք ունեին, և՛, մետաղական, և՛, ոչ մետաղական հատկություններ։ Բոլոր տարրերից առանձնացրեցին երեք խումբ տարրեր՝

Առաջին խումբը մենաակտիվ մետաղներ, որոնք կոչվեցին Ալկալիական, օրինակ՝ Li, Na, K, Rb, Cs, Fr

Երկորդ խումբը հալոգեններ, որոնք աղ առաջացնող նյութեր են, օրինակ՝

F2, Cl2, Br2, J2, At2

Երրորդ խումբը ազնիվ գազեր, օրինակ՝ He, Ne, Ar, Kr, Xc, Rn+
Այս գազերը կազմված են ատոմներից, նրանց ատոմները այնքան պասիվ են, որ չեն միանում իրար հետ և ուրիշ ատոմների հետ, չեն առաջացնում մոլեկուլներ։

Պարբերական համակարգի ստեղծումը

Բոլոր տարրերը գրվեցին մի շարքով, ըստ հարաբերական ատոմային զանգվածների մեծացումով։ Տարրերը համարակալվեցին և այդ համարները կոչվեցին կարգաթվեր։ Նկատեցին, որ ամեն մի ութը տարրից հետո կրկնվում են տարրերի հատկությունները։ Այսինքն ալկալիական մետաղից հետո, ութերորդը ալկալիական մետաղ։ Հալոգեններից հետո ութերորդը հալոգեն։ Այս երկար շարքը բաժանեցին ավելի կարճ շարքերի այնպես, որ ալկալիական մետաղները ընկնեն իրար տակ, հալոգենները իրար տակ, ազնիվ գազերն էլ իրար տակ։ Այդ կարճ շարքերը կոչվեցին պարբերություններ։ Պարբերությունները տարրերի հորիզոնական շարքեր են, գրված ըստ կարգաթվերի մեծացումով։ Սկսվում են ալկալիական մետաղներով, վերջանում են ազնիվ գազերով։ Կա յոթ պարբերություն։ Առաջինը, երկրորդը, երրորդը փոքր պարբերություններ են, իսկ չորրորդը, հինգերորդը, վեցերորդը և յոթերորդը մեծ պարբերություններ են։ Ուղղաձիգ շարքերը կոչվեցին խմբեր։ Կա ութ խումբ։ Խմբերը կազմված են գլխավոր և երկրորդական ենթախմբերից։ Գլխավոր է կոչվում այն ենթախումբը, որը կազմված է փոքր ու մեծ պարբերության տարրերից, իսկ երկրորդական է կոչվում այն ենթախումբը, որը կազմված է միայն մեծ պարբերության տարրերից։

Պարբերական օրենքը

Տարրերի և նրանց միացությունների հատկությունները գտնվում են պարբերական կախման մեջ, հարաբերական ատոմային զանգվածներից։



Կարգաթիվը համընկնում է ատոմի միջուկի լիցքի հետ կամ պրոտոնների և էլեկտրոնների թվի հետ։ Էլեկտրոնների զանգվածը 2000 անգամ փոքր է պրոտոնների և նեյտրոնների զանգվածից։

Պարբերության համարը համընկնում է տարրի էլեկտրոնային շերտերի թվի հետ։

N=2n೩
N-e
n-շերտի համարը
n=1       N=2e
n=2       N=8e
n3=       N=8e

Եթե տարրը վերջին շերտում ունի 4-ից քիչ էլէկտրեն, ապա նա կորցնում է իր էլեկտրոնները շերտն ավարտելու համար և նմանվում է իրենից առաջ գտնվող ազնիվ գազի շերտին։ Ցուցաբերում է մետաղական հատկություններ։ Եթե տարրը ունի 4-ից շատ էլեկտրոն նա պիտի ընդունի պակաս էլեկտրոնները և նմանվում է իրենից հետո գտնվող ազնիվ գազին։ Ցուցաբերում է ոչ մետաղական հատկություններ։ Եթե 4 է, կարող է ընդհունել և կորցնել։ Եթե ընդհունի, կունենա մետաղական հատկություններ։ Եթե ավելացնի չի ունենա մետաղական հատկություններ։ Ատոմները կորցնելով կամ ընդհունելով էլեկտրոններ վերածվում են լիցքավորվծ մասնիկների, որոնք կոչվում են իոններ։ Եթե կորցնում է ունենում է դրական իոն։ Եթե ընդհունում է ունենում է բացասական իոն։