Հայ ազգային -քաղաքական կյանքի վերելքը 1917թ.-ին:

Հայ ազգային -քաղաքական կյանքի վերելքը 1917թ.-ին:

• Նկարագրել 1917թ. սկզբին Ռուսաստանում տեղի ունեցող փոփոխությունները:

1917թ․-ին հեղափոխությունից հետո տապալվեց միապետությունը։ Երկիրը սկսեց գործել, որպես ժողովրդավարական հանրապետություն։ Վերացվեց Կովկասի փոխարքայությունը։ Հեղափոխական ալիքը հասավ նաև Անդրկովկաս, տարածվեց Հայաստանում։

• Համեմատել հայերի նկատմամբ ցարիզմի և ժամանակավոր կառավարության վարած քաղաքականությունը:

Հայկական հարցում Ռուսաստանի նոր իշխանությունը լավատեսական հույսեր արթնացրեց հայերի մոտ։ Ապրիլի 26-ին հրապարակվեց Արևմտյան Հայաստանի և գրավված տարածքների մասին որոշումը։ Օսմանյան կայսրության գրավված տարածքները միավորվեց որպես վարչական առանձին միավոր՝ Թուրքահայաստան։ Արևմտահայաստանը կառավարում էր Հակոբ Զավրյանը։ Ռուսական նոր իշխանությունը սկսեց հայկական մարզերում հայանպաստ քաղաքականություն իրականացնել՝ ի տարբերություն ցարիզմի։ Թույլատրվեց բոլոր հայերին վերաբնակվելու հիշյալ մարզերում։

• Համեմատել, համադրել, արևմտահայերի, արևելահայերի հրավիրված առաջին համագումարները բովանդակությունը:

Տարբերությունն այն էր, որ արևմտահայաստանի նպատակն էր ավելի շատ զարգացնել երկիրը, այսինքն տնտեսությունը և այլն, իսկ արևելահայերի նպատակն այն էր, որ զարգացնեն քաղաքական գործերը։ 

•  Պատմել Հայոց ազգային խորհրդի ստանձնած դերակատարման մասին:

Ռուսաստանի տարբեր մասերում ստեղծվեցին ազգային նոր մարմիններ։ 1917թ․ աշնանը Թիֆլիսում տեղի ունեցավ արևելահայերի համագումարը։ Մասնակցում էին քաղաքական և հասարակական տարբեր կազմակերպությունների 228 պատգամավորներ։ Համագումարը որոշումների ընդունեց Կովկասյան ճակատի պաշտպանության, հայկական ազգային զորամասերի ստեղծման և այլ հարցերի մասին։ Ձևավորվեց 15- հոգանոց գործադիր մարմին՝ Հայոց ազգային խորհուրդը։ Նախագահն էր Ա․ Ահարոնյանը։ Հայոց ազգային խորհրդի նստավայրն էր Թիֆլիսը։ Հայաստանում ձևավորվեցին խորհրդի տեղական մարմինները։

•  Հիմնավորել հայերի շահագրգռված լինելը երկրամասում սահմանափոխություն կատարելու հարցում:

Երկրամասում ազգամիջյան հարաբերությունները կարգավորելու գուրծում մեծ նշանակություն էին ստացել արդարացի սահմանափոխության իրագործումը ևտեղական ինքնակառավարման մարմինների՝ զեմստվոների հաստատումը։ Հետփետրվարյան ժամանակաշրջանում վրացի, հայ և թաթար քաղաքական ուժերը փորձեցին փոխհամաձայնությամբ շտկել աղավաղված ազգագրական-վարչական քարտեզը։ Այդ գործում ամենից ավելի շահագրգռված էին հայերը, քանի որ նրանք բոլորից շատ էին տուժել ինքնակալության գաղութային քաղաքականությունից։

Աղբյուրները ՝Հայոց պատմություն, 8-րդ դասարան, դասագիրք, էջ 134-137