Նախագիծ․ Աշխարհագրություն

Իրականացվող ուսումնական նախագիծ՝

ՀՀ երկրաբանական կառուցվածքը, օգտակար հանածոները

Առաջադրանք Մաս 1.

Ուսումնասիրել ՀՀ երկրաբանությունը, բնութագրել այն լեռնակազմությունը և ժամանակաշրջանը,որի շնորհիվ հանրապետության տարածքը թևակոխել է ցամաքային զարգացման փուլ:

 Հայաստանի տարածքը գտնվում է Ալպհիմալայան ծալքավոր մարզի Տավրոս-կովկասյան հատվածի ներքին խոշոր տեկտոնական կառույցի՝ Հայկական լեռնաշխարհի հյուսիսարևելյան մասում և բնորոշվում է բարդ երկրաբանական առանձնահատկություններով։ ՀՀ տարածքի երկրաբանական ողջ ժամանակաշրջանն բաժանում ենք 3 փուլի՝ մինչքեմբր-սիլուրյան,հերցինյան և ալպյան:Մինչքեմբր-սիլուրյան փուլը սկսվել է ավելի քան 600 մլն տարի առաջ և տևել է մոտ 150 մլն տարի: Առաջացել են ցամաքային կզղյակատիպ զանգվածներ՝ Ծաղկունյաց լեռնաշղթայում, Մեղրու և Վիրահայոց լեռներում: Հերցինյան փուլը սկսվել է 450 մլն տարի առաջ և տևել է մոտ 220-230 մլն տարի: Այս ժամանակաշրջանում ՀՀ-ի հս-արլ. հատվածքը դեռ մնում է բաց ու ծանծաղ ծովի հատվածում, բացառությամբ Արարատյան դաշտի, որի կենտրոնում եղել են միջին բարձրության թույլ մասնատված լեռներ՝ ցածրադիր հարթավայրերով եզրավորված: Ալպյան փուլը սկսվել է մեզանից մոտ 220-230 մլն տարի առաջ և շարունակվում է մինչև օրս: Այս փուլում ցամաքային հյուսիս արևելքը սուզվում է ծովի տակ, իսկ հարավն ու հարավ արևելքը բարձրանում են, ծալքավորվում, վերածվում ցամաքի: Այս փուլում սկսում են կրճատվել ծովային ավազանները, նախկինում ծալքավորված և ջրասույզ եղած լեռները բարձրանում են ու բեկորատվում, դիտվում է բարձր հրաբխականություն:

Մաս 2.

Խնդիրների լուծումներ՝

• Որոշել ՀՀ առավելագույն և նվազագույն բարձրությունների տարբերությունը, եթե ամենաբարձր կետը 4090 մետր է (Արագած), ամենացածրը՝375 մ (Դեբեդի կիրճ):

4090-375=3715մ

• Որոշել Արագած լեռան գագաթին (4090 մ) մթնոլորտային ճնշումը, եթե նորմալ մթնոլորտային ճնշումը 760 մմ է:

100մ-10մմ

4090։100=40,9

40,9*10=409

760-409=351մմ

• Որոշել Արարատ լեռան գագաթին (5165 մ) մթնոլորտային ճնշումը, եթե նորմալ մթնոլորտային ճնշումը 760 մմ է:

100մ-10մմ

5165:100=51,65

51,65*10=516,5

760-516,5=243,5մմ