Ատոմի միջուկի կառուցվածքը

1. Ինչիպի՞ն են ատոմների և միջուկների բնութագրական չափերը։

Ատոմի բնութագրական չափը 10^-10 մ է, իսկ միջուկինը՝ 10^-15մ: Ատոմի միջուկի շառավիղը մոտ 100000 անգամ փոքր է ատոմի շառավղից: Ատոմի զանգվածը նաև գործնականում հավասար է միջուկի զանգվածին:

2. Ի՞նչ կառուցվածք ունի միջուկը։

Ատոմի միջուկը կազմված է պրոտոններից և նեյտրոններից:

3. Նշեք պրոտոնի և նեյտրոնի բնութագրերը։

1932թ․-ին անգլիացի գիտնական Ջեմս Չեդվիկը փորձով հայտնաբերեց մի նոր մասնիկ, որի զանգվածը մոտավորապես հավասար էր պրոտոնի զանգվածին և չուներ էլեկտրական լիցք։ Այդ մասնիկն անվանեցին նեյտրոն։ Նեյտրոնը հայտնաբերելուց հետո, Վիկտոր Համբարձումյանը և այլ ֆիզիկոսներ առաջարկեցին միջուկների կառուցվածքի պրոտոն-նեյտրոն մոդելը։

4. Որքա՞ն է միջուկում պրոտոնների թիվը։

Պրոտոնների թիվը միջուկում համընկնում է Մենդելեևի քիմիական տարրերի աղյուսակում տվյալ տարրի Z կարգաթվին: Նեյտրոնների թիվը միջուկում նշանակում են N տառով։ 

5. Ո՞ր մեծությունն են անվանում միջուկի զանգվածային թիվ։

Միջուկի պրոտոնների Z թվի և նեյտրոնների N թվի գումարն անվանում են միջուկի զանգվածային թիվ և նշանակում A տառով:

A=Z+N

6. Որքա՞ն է միջուկում նեյտրոնների թիվը։

Միջուկում նեյտրոնների թիվը հավասար է միջուկի զանգվածային թվի և պրոտոնների թվի տարբերությանը:

7. Ի՞նչ է 1 զ․ա․մ․-ը։

Պրոտոնների և նեյտրոնների զանգվածներն արտահայտվում են զանգվածի ատոմային միավորով(զ․ա․մ)։

8. Օգտվելով Մենդելեևի քիմիական տարրերի աղյուսակից՝ որոշեք ոսկու ատոմի զանգվածը՝ կիլոգրամով։

196,97x1,66057x10-27=327,0824729x10-27

9. Ի՞նչ է իզոտոպը։ Ջրածնի ի՞նչ իզոտոպներ գիտեք։

Այն քիմիական տարրերը, որոնք ունեն նույն կարգաթիվը, այսինքն նույն թվով պրոտոններ, սակայն տարբեր ատոմային զանգվածներ, կոչվում են իզոտոպներ: Ջրածնի իզոտոպներն են դեյտերիումը և տրիտիումը:

10. Ինչո՞ւ պրոտոնների միջև գործող վանողության ուժերը չեն կարող քանդել միջուկը։

Պրոտոնների միջև գործող վանողության ուժերը չեն կարող քանդել միջուկը, որովհետև պրոտոնի և նեյտրոնի միջև եղած ձգուղության ուժն ավելի հզոր է։ Դրա շնորհիվ էլ միջուկը կայուն է։

11. Ինչպե՞ս են հարաբերակցում նույն հեռավորությամբ երկու պրոտոնների միջև գործող կուլոնյան և միջուկային ուժերը։

Փոքր հեռավորության պրոտոնների միջև գործում են հսկայանական էլեկտրական (կուլոնյան) վանողության ուժեր։ Միջուկային ուժերը գերազանցում են վանողության ուժերին և գործում են ավելի փոքր հեռավորությամբ նուկլոնների միջև։

12. Ինչպե՞ս են հարաբերակցում երկու պրոտոնի և երկու նեյտրոնի միջուկային փոխազդեցության ուժերը։ Իսկ նեյտրոնի և պրոտոնի միջև գործող ուժերը։

Երկու նեյտրոնի ու երկու պրոտոնի և պրոտոնի ու նեյտրոնի միջև գործում են նույն ձգողության ուժերը։