ՀՀ կլիման, առանձնահատկությունները

Իրականացվող ուսումնական նախագիծ՝

ՀՀ կլիման, առանձնահատկությունները

Առաջադրանք Մաս 1.

Հայաստանի Հանրապետությունն ընկած է մերձարևադարձային գոտու հյուսիսային մասում։ Այստեղ արևը կեսօրին հորիզոնի նկատմամբ ունի համեմատաբար բարձր դիրք։ Այդ պատճառով տարվա ընթացքում ճառագայթային էներգիան բավականին մեծ է։ Մեծ է նաև արևափայլի տևողությունը, որը Արարատյան դաշտում և Սևանի ավազանում տարեկան հասնում է 2700 ժամի: Հանրապետությունում ամենատաք վայրերը Արաքսի, Դեբեդի և Աղստևի ցածրադիր հովիտներն են։ Տաք է համեմատաբար նաև Արարատյան դաշտը։ Սակայն ձմեռն այստեղ բավականին ցուրտ է, իսկ ամառը՝ շատ շոգ։ Ամենացածր տարեկան միջին ջերմաստիճանները նկատվում են Ախուրյան գետի վերին հոսանքում։ Պաղակն բնակավայրում դիտվել է հանրապետության ամենացածր ջերմաստիճանը: Հայաստանի Հանրապետությունում մակերևույթի հետ կապված առանձին վայրերում երբեմն ձմռանը լեռներից սառը օդը իջնում է բարձրություններով շրջապատված գոգավորությունները, որի հետևանքով ցածրադիր մասում հաճախ օդի ջերմաստիճանը լինում է ավելի ցածր, քան լեռնալանջերում։ Այս երևույթը կոչվում է ջերմաստիճանային ինվերսիա։ Ինվերսիան մեզ մոտ շատ լավ նկատվում է Շիրակի դաշտում։ Հանրապետությունում օդի խոնավությունը բաշխված է բավականին անհավասար։ Հայաստանի Հանրապետությունում ամենից շատ տեղումները թափվում են Արագածի, Ջավախքի, Գեղամա, Զանգեզուրի և բարձրադիր մյուս լեռների գագաթամերձ գոտիներում (800-900 մմ)։ Ամենից քիչ տեղումները լինում են գոգահովիտներում և ցածրադիր հարթավայրերում, առանձնապես չորային է Արարատյան դաշտը:

Մաս 2.

Խնդիրների լուծում՝

1.Որքա՞ն է մթնոլորտային ճնշումը Մեռյալ ծովի հայելու մակերեսին, եթե ծովի
բացարձակ բարձրությունը տվյալ պահին –400 մ է:

100մ-10մմ
400մ-xմմ
x=40մմ
760+40=800մմ
Մթնոլորտային ճնշումը 800մմ է։

2.Լեռը օվկիանոսի ափին է (0 մ բարձրության վրա)՝ 45° աշխարհագրական լայնությունում, 0° ջերմաստիճանի պայմաններում: Մթնոլորտային ճնշումը լեռան գագաթին 300 մմ է: Որոշել լեռան բացարձակ բարձրությունը:

100մ-10մմ
xմ-300մմ
x=3000մ
Բացարձակ բարձրությունը 3000մ է։

3. Որքա՞ն է մթնոլորտային ճնշումը Էյր լճի հայելու մակերեսին, եթե լճի հայելու
բացարձակ բարձրությունը տվյալ պահին – 10 մ է:


100մ-10մմ
10մ-xմմ
x=1մմ
10մ=1մմ
760+1=761մմ